Mantelzorg-Zelfzorg: Hoe doe je dat?
Wij staan allen voor de enorme uitdaging om zolang mogelijk thuis en zelfredzaam te blijven. Dat willen we ook: eigen regie zolang als het kan! Maar hoe doe je dat, als je gezondheid minder wordt? Je hebt immers geen verstand van alle hulpvragen die op je af komen.
Ontstaan van Samen Beter Thuis
Samen Beter Thuis werd in 2014 opgericht met als doel het bieden van ondersteuning bij zelfredzaamheid. Kartrekkers waren een groep enthousiaste, bij de dagelijkse praktijk betrokken zorgprofessionals. Zij voelden met elkaar de urgentie om mantelzorgers en zorgontvangers toe te rusten, om op eigen kracht de zorg ter hand te kunnen nemen.
De inzet was om betrouwbare, praktische kennis over zorghandelingen te ontwikkelen voor leken en deze kennis te delen op een open toegankelijk digitaal platform: Samen Beter Thuis.
U kunt de rapportages van de pilot van 2014-2016 teruglezen in het archief: partners en rapportages pilot»
Wat onderscheidt Samen Beter Thuis van andere platforms?
Zorgprofessionals delen kennis via digitale kanalen, maar deze zijn niet openbaar toegankelijk. Hoe moet een mantelzorger die een naaste wil verzorgen aan zijn zorgkennis komen en weten of de kennis die hij vindt wel goed is? Daarnaast ontbreekt het de mensen die thuis voor elkaar willen zorgen, de tijd en kennis om goed te kunnen zoeken naar een antwoord op de vele hulpvragen. Een hiaat, aldus mantelzorgers, zelfzorg en zorgprofessionals.
Er is tot nog toe geen integraal digitaal aanbod van praktische video-instructies, om samen zo lang mogelijk zelfredzaam te kunnen blijven. Dankzij de pilot kon hiervoor een eerste brug worden geslagen. Met hulp van klankbordgroepen van zorgprofessionals, zelfzorgers en mantelzorgers werd goede beschikbare informatie gezocht en ontwikkeld. Gedurende de pilot 2014-2016 zijn 129 instructievideo’s rond praktische vragen over mobiliteit en zorg» gemaakt en werd een videobibliotheek ingericht in een YouTube kanaal» met ruim 600 voor zelfzorg geselecteerde instructie video’s.
Daarnaast wordt via informatiebuttons» verwezen naar goede bestaande websites/platforms voor mantelzorg en zelfzorgondersteuning. In 2017 werd geëxperimenteerd met webinars: Webinar-internetles tips & trucs gebruik rollator».
Vanaf 2017 tot heden worden tips & tricks uit de dagelijkse praktijk gedeeld: Beelden uit de dagelijkse praktijk»
In 2018 werden videoinstructies gemaakt over het aan en uittrekken van elastische kousen: steunkousen aan- of uittrekken»
‘Zorgen moet je niet maken, zorgen moet je doen’(Loesje)
Door de werkwijze van Samen Beter Thuis is het voor mensen zonder kennis van zorg (informele zorgverleners zoals familie, buren, vrienden, vrijwilligers) mogelijk om betrouwbare informatie over hulpvragen, op maat en herhaald te bekijken.
De gebruiker kijkt via een web app op tablet of smartphone». Via de deelknop in de YouTube filmpjes kan de informatie makkelijk met elkaar worden gedeeld. Zo worden mantelzorgers en zorgontvangers als gelijkwaardige partners in zorg ondersteund en wordt hun waarde (van ruim 6 miljard euro!) gewaardeerd.
De kanteling in het denken over de mogelijkheden van het hulpproces is hard nodig voor een verantwoorde en menswaardige transitie in de zorg. Het delen van kennis en waarden en samenwerking ‘door de lijnen heen’ werd tijdens de pilot door veel partijen gewaardeerd, maar is financieel een hele uitdaging. Het verkokerde gezondheidssysteem werkt contraproductief voor een uitrol van innovatie van zorg en voor preventie en ondersteuning van zelfredzaamheid. Het vinden van houdbare verdienmodellen bleek gedurende de pilot niet haalbaar. Daarom werd in februari 2017 besloten om de stichting op te heffen en is Samen Beter Thuis voortgezet als zelfstandige bedrijfsvorm door de oprichtster van het platform en ex-voorzitter van de stichting, Marian Fonville.
Het maatschappelijk rendement van het platform Samen Beter Thuis en de waardering (>5miljoen views en >6000YouTube abonnees) van gebruikers door de ervaren steun, is evident.
Het biedt een uitdaging aan organisaties en overheden om bottom up innovaties als deze mee te ondersteunen en verder te helpen met doorontwikkeling en opschaling. Laten we het samen doen en maatschappelijk verantwoord ondernemen! Samen Beter Thuis biedt gemeenten, zorg- en welzijnsorganisaties een kant-en-klaar product voor de ondersteuning van informele zorg. Dat bespaart u veel ontwikkeltijd. Bekijk ons aanbod»
Tijdens de bijeenkomsten en interviews met klankbordgroepen van mantelzorgers en zorgontvangers gaven zij aan welke andere wensen zij nog hebben. Wij hebben de ambitie om verdere ontwikkeling hiervan te steunen en te integreren: helpt u ons met onze Ambities en wensen» te realiseren?
“Niet zorgen voor, maar zorgen dat”: maatwerkaanbod voor organisaties of gemeenten: ‘Buddie’
Het is belangrijk dat zorgprofessionals goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden van Samen Beter Thuis. Een voorwaarde om een kanteling in de zorg te realiseren, is dat kennis van professionals beschikbaar komt voor de ondersteuning van de zorg thuis. Die kennis moet op maat, online en offline, gratis en laagdrempelig beschikbaar zijn.
De mantelzorger kan op een zelf gekozen tijdstip video-instructies bekijken om te leren hoe hij of zij het beste een zorgontvanger kan begeleiden. Dit betekent meer eigen regie, meer zelfvertrouwen en minder mentale en lichamelijk belasting.
Tijdens voorliggende pilot bleek dat er een behoefte is bij organisaties en gemeenten om de mantelzorg beter te kunnen vinden, om de zorg thuis te kunnen “versterken, verlichten en verbinden”.
Dit was de aanleiding voor ontwikkeling van online cursusaanbod voor mantelzorg en zelfzorg in een leeromgeving, waarvoor een (organisatie) account moet worden aangemaakt. Hierdoor zijn de cursussen met een persoonlijke maat aan te bieden vanuit de digitale omgeving van een organisatie of gemeente. Dit idee is in 2020 uitgewerkt in samenwerking met Educared». Content van beide partijen zijn samengevoegd in een gebruiksvriendelijk leeromgeving van Buddie; het digitale platform voor de informele zorg».
Organisaties en gemeenten kunnen met de praktische videoinstructies een concreet instrument bieden aan medewerkers, vrijwilligers, mantelzorgers en zelfzorgers (patiënten) om zelfhulp te faciliteren.
In de pers en op de bühne
De afgelopen jaren hebben we veel mooie podia gekregen om te vertellen over Samen Beter Thuis. Kijk hiervoor bij Samen Beter Thuis in de pers». We gaven vele lezingen voor o.a. Beleid en innovatie VGZ, voor VWS, Beter Oud, huisartsenopleiding, Masteropleiding geriatriefysiotherapie, thuiszorgorganisaties, buurthuizen, welzijnswerkers, seniorenverenigingen, innovatiebijeenkomsten (Health Holland), KBO’s, wijkteams en stonden op diverse beurzen. Altijd bereid om met passie over dit initiatief ook bij u te komen vertellen; m.fonville@samenbeterthuis.nl
Het logo dat in een ontwerpwedstrijd in 2014 gekozen werd door zorgontvangers, mantelzorgers en zorgprofessionals bij oprichting van S@men Beter Thuis, symboliseren de pijlers voor de samenwerking van deze drie partijen: